หนองเล็งทรายพื้นที่แหล่งน้ำที่มีความสำคัญต่อวิถีชีวิตของชุมชนรอบพื้นที่หนองเล็งทราย เป็นพื้นที่สาธารณประโยชน์ประเภทพลเมืองใช้ร่วมกัน มีพื้นที่กว่า 5,563 ไร่ ที่เป็นแหล่งน้ำทางการเกษตร การทำประมงพื้นบ้าน การเลี้ยงปศุสัตว์ รวมถึงการเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่านานาชนิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งสัตว์จำพวกนกที่เข้ามาใช้พื้นที่อย่างมากมาย ทั้งยังมีศักยภาพที่สมารถพัฒนาพื้นที่สู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญในพื้นที่จังหวัดพะเยา หนองเล็งทรายได้รับการพัฒนาขุดลอกตะกอนที่ตื้นเขิน และเพิ่มการกักเก็บน้ำให้มากขึ้น เพื่อให้เพียงพอต่อความต้องใช้น้ำด้านการเกษตรของชุมชนรอบพื้นที่ ผลจากการขุดลอกทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านกายภาพของพื้นที่ ระบบนิเวศที่มีการเปลี่ยนแปลงจากพื้นน้ำ เป็นกองดินที่สภาพดินขาดความอุดมสมบูรณ์ ซึ่งเป็นความจำเป็นเร่งด่วนต้องมีการฟื้นฟูปรับปรุงระบบนิเวศและปัจจัยแวดล้อมให้กลับคืนสู่ความสมบูรณ์เพื่อเกิดประโยชน์ต่อชุมชนรอบพื้นที่ การพัฒนาพื้นที่หนองเล็งทรายแบบอารยเกษตร จึงเป็นการนำศาสตร์พรราชาเพื่อนใช้ในการฟื้นฟูสภาพพื้นที่เสื่อมโทรรมให้สามารถกลับมาใช้ประโยชน์แก่คนในพื้นที่ และเป็นการเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน เพิ่มทางเลือกให้กับนักท่องเที่ยว และเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมในการใช้ทรัพยากรชีวภาพด้านสัตว์ป่าที่ก่อให้เกิดการเรียนรู้ ตลอดจนนำไปสู่การอนุรักษ์ทรัพยากร ธรรมชาติและสัตว์ป่าให้ดำรงอยู่ได้ซึ่งเป็นการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ที่นำมาซึ่งผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจและสังคม ทั้งระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ สามารถสร้างงาน สร้างอาชีพ พร้อมๆ ไปกับการสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากร ธรรมชาติ ดังนั้นการพัฒนาพื้นที่ดังกล่าวนี้ จึงมีความจำเป็นต้องดำเนินการอย่างจริงจังเป็นรูปธรรม