ลิ่นชวา (Manis javanica) ในประเทศไทย เป็นสัตว์ป่าคุ้มครองตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 ลิ่นเป็นสัตว์ป่าที่มีการลักลอบค้าอย่างผิดกฎหมายมากที่สุดในโลกส่งผลให้ประชากรลิ่นอยู่ในสถานภาพใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่งตามบัญชีแดงขององค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติ (IUCN) และเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองตามบัญชีหมายเลข 1 ตามอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (CITES) ทั้งนี้ การอนุรักษ์ลิ่นชนิดพันธุ์นี้ในปัจจุบันยังขาดองค์ความรู้ทั้งในด้านสถานภาพประชากร ถิ่นอาศัย และนิเวศวิทยาเชิงลึกบางประการของประชากรลิ่นชวาที่อาศัยในพื้นที่ป่าธรรมชาติ โครงการวิจัยจึงได้กำหนดเป้าหมายสำคัญประกอบด้วย (1) เพื่อติดตามและตรวจสอบสถานภาพประชากรและการกระจายของลิ่นชวาในพื้นที่มรดกโลกทางธรรมชาติดงพญาเย็น - เขาใหญ่ (2) เพื่อทราบข้อมูลลักษณะ ทางนิเวศวิทยาที่สำคัญ เช่น ขนาดถิ่นอาศัย พฤติกรรมการหากินและการเคลื่อนที่ของลิ่นชวา และ (3) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์เชิงวิวัฒนาการของลิ่นชวา ดำเนินการสำรวจประชากรและการกระจาย โดยตั้งกล้องดักถ่ายภาพอัตโนมัติครอบคลุมพื้นที่อุทยานแห่งชาติทับลานและอุทยานแห่งชาติปางสีดา ผลการศึกษาพบว่ามีประชากรลิ่นชวาอาศัยในพื้นที่เป้าหมายราว 77 ตัว โดยลิ่นชวาส่วนใหญ่จะอาศัยบนพื้นดิน แต่พบว่าบางครั้งสามารถปีนและอาศัยบนต้นไม้ได้เช่นเดียวกับลิ่นชนิดอื่น โพรงรังของลิ่นชวาพบได้ในป่า 2 ประเภท ได้แก่ ป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณ ลิ่นชวามีพฤติกรรมหากินในเวลากลางคืน ตั้งแต่ช่วงเวลา 18.00 - 06.00 น. การวิเคราะห์ขนาดพื้นที่หากินของลิ่นชวาด้วยวิธี minimum convex polygon พบว่าลิ่นชวามีขนาดพื้นที่อาศัยและหากินอยู่ระหว่าง 0.07 - 0.38 ตารางกิโลเมตรต่อตัว การวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชิงวิวัฒนาการด้วยการตรวจไมโทคอนเดรียดีเอ็นเอของลิ่น แสดงให้เห็นว่าพันธุกรรมของลิ่นชวามีความแตกต่างกันระหว่างลิ่นชวาในกลุ่มป่า เช่น กลุ่มป่าตะวันออก และกลุ่มป่า ดงพญาเย็น - เขาใหญ่ ทั้งนี้การศึกษาวิจัยเกี่ยวกับลิ่นชวายังจำเป็นต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับ พฤติกรรมทางสังคม การหาอาหาร และการสืบพันธุ์ องค์ประกอบขององค์ความรู้ต่างๆดังกล่าวเหล่านี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการฟื้นฟูและอนุรักษ์ลิ่นชวาได้อย่างเหมาะสม และเพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานสำคัญในการอนุรักษ์ลิ่นชวาในระยะยาวต่อไป